Fatih Özdemir
Asya ve Avrupa kıtalarını birbirinden ayıran bir jeopolitik konuma sahip olan İstanbul, iki kıtayı birleştirecek projelere ev sahipliği yapmaya devam ediyor. Marmaray ve 3. Köprü tartışmaları sürerken, yeni tüp geçidin hazırlıklarına başlandı. Yapılacak olan yeni tüp geçitten bu kez arabalar geçecek. Projeyle Zeytinburnu-Kadıköy arası araba mesafesi 15dk’ya inecek.
Projeye yapıldıktan sonra Avrupa yakasında Zeytinburnu Kazlıçeşme‘den yola çıkan bir araç Kumkapı‘da yerin altına girecek. Buradaki geçitlerden geçtikten sonra İstanbul Boğazı’nın altından Harem mevkisine ulaşacak ve Eyüp Aksoy Kavşağı’ndan çıkarak Ankara Asfaltı’na bağlanacak. Sonrasında ise Göztepe‘ye ulaşacak. Marmaray projesinin yaklaşık 1.8km daha güneyine yapılacak olan projeyle İstanbul’un köprülerinin yükü önemli ölçüde hafifleyecek. Yap-işlet-devret modeliyle 1.1 milyar dolar bütçe ayrılan bu projeyi, 25 yıl boyunca ATAŞ işletecek. 25 yılın sonunda da DLH’ye devredilecek. Yaklaşım yolları ise proje biter bitmez İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin işletmesine girecek.
Toplam 14.6 km uzunluğunda olacak olan projenin Boğaz altındaki uzunluğu 3.3km olacak. Boğazın 100 metre altından geçecek olan ve iki katlı yapılacak olan tüp geçitten günlük 120.000 aracın geçmesi bekleniyor. Geçiş ücretlerinin ise maximum 4$ olacağı ise şimdiden eklenen bilgiler arasında. Fakat tünelden sadece otomobil ve minibüslerin geçmesi öngörülüyor. 55 ayda bitmesi planlanan projenin bitim süresi Başbakan Erdoğan’ın talimatıyla 3,5 yıla indirildi.
Proje kapsamında Zeytinburnu’ndan başlayan sahilyolu (Kennedy Caddesi) ise mevcut 6 şeritten, 8 şeride çıkarılacak.
İŞTE PROJEYLE İLGİLİ HEDEFLER
İnşaatın yoğun zamanlarında 3-4 bin kişinin çalışacağını anlatan Yapı Merkezi İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Emre Aykar verdiği bilgiye göre proje şu özellikleri içerecek:
- Marmaray demiryolu projesi Anadolu Yakası’ndan bir tünelle gelecek Sirkeci’ye, ordan da Edirne ve Avrupa’ya gidecek. Karayolu Tüp Geçiş projesi ise bu hattın 1.8 kilometre daha güneyinden geçen, ona paralel bir karayolu tüneli olacak. 2 katlı 4 şeritli ekspres bir yol inşa edilecek.
- Proje 3 ana bölümden oluşuyor. Birinci bölüm Zeytinburnu Kazlıçeşme’den Kumkapı’ya kadar olan bölüm. Sahil yoluna iki şerit daha ilave ediliyor, kavşaklar daha kolay girilir çıkılır hale getiriliyor.
- Kumkapı’daki Balık Hali’nin önünden tünele dalınıyor. Tünel denizin dibinde bir karanın içinden gidiyor ve Harem’den çıkıyor, E5 üzerine oturuyor. Oradan da Göztepe’ye ulaşıyor. Bu kısımda da yola birer şerit ilave edilerek kavşaklar düzenleniyor.
- Proje, Avrupa yakasında Atatürk Havalimanı ile Anadolu yakasında Sabiha Gökçen Havalimanı arasında önemli bir entegrasyon da sağlayacak.
- İnşaat açısından dikkat çeken kısım, denizin altından yapılacak 2 katlı tünel, 13.7 metre çapındaki tünel 5 katlı bir apartman çapında. Ayrıca tünel deniz seviyesine göre 100 metre aşağıda bulunacak.
- Tünelde internet, telefon bağlantısı ve her türlü elektro mekanik sistem bulunacak. Yani tünelden geçerken telefonla iletişim kesilmeyecek.
- Tüm güvenlik önlemleriyle birlikte deprem güvenliği de ön planda tutulan ve richter ölçeğine göre 7.5 şiddetindeki sarsıntılara dayanıklı olarak tasarlanan tünel, olası tsunami dalgalarından etkilemeyecek.
- Proje YİD modeli ile yapılıyor, hazineye yük getirmiyor. Yapı Merkezi projeyi finanse ediyor. İnşa ettikten sonra da 26 yıl boyunca işletmeciliğini üstleniyor. 1.1 milyar dolarlık proje Türkiye’de uygulanmış en büyük YİD projesi.